Bóle kręgosłupa – przyczyny, leczenie, profilaktyka

Podobno nie ma większego bólu, niż ból związany z kamieniami nerkowymi. Być może tak jest. Nie mniej jedną z najczęściej zgłaszanych dolegliwości bólowych, jakie nas nękają, jest ból pochodzący z kręgosłupa. Niemal 80% ludzi przynajmniej raz odczuła problemy z tym związane, a ocenia się iż aż 40% ludzi odczuwa to zjawisko przynajmniej raz w roku. Oczywiście, jest to związane z tym jak traktujemy swój kręgosłup. Pracujemy usilnie nad jego zniszczeniem, mimo iż jest to element nośny naszego układu ruchowego.  Dlatego tematem dzisiejszego artykułu na naszym blogu firmowym są właśnie bóle kręgosłupa. 

Bóle kręgosłupa – przyczyny, leczenie, profilaktyka

Nie ma co ukrywać, ale tryb życia człowieka zmienił się gwałtownie. Kiedyś ludzie więcej pracowali fizycznie, przemieszczali się głównie pieszo, prowadzili aktywny tryb życia po prostu z braku innych możliwości spędzania czasu. W dzisiejszych czasach prowadzimy głównie siedzący tryb życia, zazwyczaj jesteśmy mało aktywni ruchowo. Odpowiadają za to takie zdobycze cywilizacji, jak telefon komórkowy – który potrafi zastąpić całkowicie kontakty międzyludzkie, które kiedyś wymagały przemieszczania się, oraz telewizor – który wymusza na nas brak ruchu. Przeróżne urządzenia elektroniczne wykonują za nas multum pracy, którą kiedyś wykonywało się ręcznie. Z kolei samochód stał się tak wygodnym środkiem lokomocji, iż praktycznie rezygnujemy z przemieszczania się pieszo. W wyniku tego dochodzi do osłabienia struktury kostnej oraz zmian zwyrodnieniowych i zapalnych stawów międzykręgowych. Jednym słowem pracujemy na bóle kręgosłupa, jak tylko możemy.

Przyjrzyjmy się wobec tego problemowi, rozpatrując przyczyny jego powstawania, profilaktykę i leczenie.

Przyczyny powstawania bólów kręgosłupa

Naukowcy dzielą przyczyny powstawania bólu kręgosłupa na:

• mechaniczne,
• chemiczne.

I jednocześnie wskazują, iż 97% przypadków tego zjawiska chorobowego ma podłoże mechaniczne.  Znaczna bowiem część tych dolegliwości spowodowana jest przede wszystkim uszkodzeniem krążka międzykręgowego. A powodem tego uszkodzenia może być np. wykonanie nagłego zwrotu, dźwignięcie ciężkiego przedmiotu itp. sytuacje, które oczywiście mogą się nam przytrafić w każdym momencie. Oczywiście, bóle kręgosłupa o podłożu mechanicznym mogą wynikać także z przeciążenia. W wyniku tego problemu, dochodzi tutaj do utraty elastyczności oraz prawidłowej ruchomości tkanek przykręgosłupowych. A najczęściej jest to wynik przebytego wcześniej urazu, zabiegu medycznego, lub wynik wcześniejszego uszkodzenia krążka międzykręgowego. Co więcej, ten problem bardzo często zgłaszają ludzie prowadzący siedzący tryb życia lub pracujący np. cały dzień na stojąco – czy to przy maszynie produkcyjnej, czy np. jako Sprzedawca w sklepie.

Osobną kwestią powstawania bólów kręgosłupa o pochodzeniu mechanicznym, to wynik zaniedbań już w okresie wzrostu człowieka. Błędne nawyki postawy w tym okresie są często nieodwracalne i towarzyszyć nam będą przez całe nasze życie. Zjawisko to określane jest w medycynie jako zespół posturalny. Dlatego warto np. dbać o kręgosłupy swoich pociech już od dnia ich narodzin.

Inną sprawą są bóle kręgosłupa o podłożu chemicznym. Objawy te bowiem charakteryzują się przede wszystkim stałością objawów. Jest to dosyć przykre zjawisko, ponieważ odczuwamy wtedy ból przy zmianie pozycji snu, mamy w ogóle problem z odnalezieniem takiej pozycji. W takich chwilach nawet najmniejszy ruch nasila dolegliwości, a bardzo często dodatkowo towarzyszą temu obrzęki, zaczerwienienia i podwyższona temperatura w miejscu gdzie skumulowany jest ból.

Przeczytaj także nasz artykuł: Jak dbać o kręgosłup

Oczywiście część problemów z kręgosłupem powstaje z przyczyn od nas nie zależnych. Część związana jest po prostu z anatomią budowy układu kostnego. Np. kobiety mają o wiele słabszą budowę układu kostnego niż mężczyźni, stąd są bardziej narażone na pojawianie się bólów kręgosłupa. Szczególnie w okresie ciąży, ale także i późniejszego wychowywania dziecka najczęściej dochodzi u płci pięknej do problemów zdrowotnych, ze względu na duże obciążenia układu kostnego. Nie mniej po raz kolejny zwracamy uwagę, iż przyczyny większości bólów są prozaiczne. Po prostu chodzi o nasze złe nawyki. Codzienne chodzenie w butach na wysokich obcasach, garbienie się np. przed komputerem, otyłość, długotrwała praca w pozycji siedzącej (kierowcy zawodowi coś o tym wiedzą), nieergonomiczne biurka (ale za to często designerskie), oraz wiele innych głupstw w naszym życiu decyduje często o naszym zdrowiu.

Najczęstsze problemy z bólem kręgosłupa.

W naszej praktyce zawodowej często spotykamy się z określeniami – materac na ból kręgosłupa chcemy kupić. Oczywiście, jest wielu Sprzedawców który podchodzą kiepsko do sprawy i od razu pokazują – o ten, ten będzie dobry. Super jeżeli przypadkowo traficie wspólnie na dobry model. Ale, co jeżeli nie traficie? Dlatego staramy się przeprowadzić wywiad z naszymi Klientami, który odpowie nam co rozumie Klient przez to pojęcie. Prawidłowe rozpoznanie bowiem kilkukrotnie zwiększa pewność prawidłowego wyboru. I dlatego dzisiaj czytacie o tym problemie, abyście sobie Państwo to uzmysłowili.

Postarajmy się więc wspólnie prześledzić kilka typowych schorzeń kręgosłupa, z którymi się zmagamy.

Bóle w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.

To, co rozumiecie przez pojęcie “bóle w plecach” najczęściej oznacza problemy w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Większość z Was, szukając materaca u nas, po rozpoznaniu wskazuje właśnie na ten problem. Swego czasu nawet poświęciliśmy na to jeden z naszych artykułów: “Lordoza pogłębiona – jaki materac wybierać”. Oczywiście, post ten nie wyczerpał w 100% problemu poruszonego, dlatego zaglądając na naszą stronę wcześniej czy później znajdziecie artykuł, który szerzej problem omówi. Dlatego właśnie warto też zaglądać do nas częściej.

Wracając jednak do tematu, bóle w odcinku lędźwiowym mogą różnie się objawiać. Najczęściej są to jednak następstwa urazów mechanicznych. Są to przede wszystkim następstwa statycznego przeciążenia kręgosłupa. A więc, praca w niezbyt korzystnych warunkach jak np. nieprawidłowa pozycja za kierownicą samochodu, przy biurku, czy nawet maszynie produkcyjnej itp. Bóle te jednak mogą też wynikać z przeciążeń dynamicznych, a więc nieprawidłowego dźwigania ciężarów, nieprawidłowo wykonywanych ćwiczeń sportowych itp. Jednak nieistotne jaka przyczyna spowodowała tutaj problem, to jedno jest pewne: organizm informuje nas o tym w sposób dosyć bolesny i intensywny.

Dyskopatia

Ocenia się iż nawet 80% przypadków bólu kręgosłupa w odcinku lędźwiowym jest powiązane z tzw. dyskopatią. Szczególnie często schorzenie to występuje u osób w wieku 30 – 50 lat. Jest to dosyć problematyczne dla człowieka schorzenie. Ma najczęściej przebieg długotrwały, z okresami zaostrzania się dolegliwości. Często wywołuje ono tzw. rwę kulszową, a więc nieprzyjemne odczucie ostrego bólu przeszywającego nogę. Wynika to z tego, iż dyskopatia to rodzaj przepukliny krążka międzykręgowego, popularnie nazywanego dyskiem. W tym przypadku dochodzi do rozerwania zewnętrznej warstwy krążka i jego uwypuklenia na zewnątrz. To z kolei powoduje ucisk nerwów, mięśni i naczyń krwionośnych, a objawem się intensywny ból.

Zmiany zwyrodnieniowe

Z wiekiem nasz układ kostny staje się coraz mniej elastyczny. Bardzo często pojawiają się zmiany zwyrodnieniowe, a szczyt choroby przypada na okres między 50 a 60 rokiem życia. Najczęściej wynika to ze spadku aktywności fizycznej, a tym samym osłabienia mięśni stabilizujących kręgosłup. Daje o sobie znać wtedy przeciążenie kręgów i tkanek kręgosłupa, a same dolegliwości mają już charakter stały, ciągły, bądź przerywany ale nasilający się podczas ruchu oraz długotrwałego przebywania w pozycji stojącej. Pal licho, jeżeli te zmiany nie są jeszcze znacznie nasilone. Możemy bowiem wtedy zredukować problem poprzez odpowiednio dobraną rehabilitację ruchową, oraz zmian swoich nawyków w codziennym funkcjonowaniu i “katowania” swojego kręgosłupa.

Zmiany zwyrodnieniowe najczęściej pojawiają się z wiekiem, szczyt choroby przypada na 50-60 rok życia. Przyczyną może być zmniejszenie aktywności fizycznej i idące za tym osłabienie mięśni stabilizujące kręgosłup. Dochodzi wówczas do przeciążenia kręgów i tkanek kręgosłupa, które nie są przyzwyczajone do forsownych przeciążeń statystycznych (siedzący tryb życia). Dolegliwości bólowe mają charakter stały lub przerywany i nasilają się podczas ruchu lub przy długotrwałym staniu. Gorzej, kiedy boleści mają charakter już stały i intensywny. Wtedy możemy się otrzeć nawet o interwencję chirurgiczną.

Kręgoszczelina

Jednostką chorobą szczególnie niebezpieczną, jeżeli chodzi o kręgosłup jest tzw. kręgoszczelina, tj. przerwanie ciągłości kręgu. Najczęściej dotyka osoby młode, aktywnie uprawiające sport. Oczywiście uprawiające sport w sposób nieodpowiedzialny, najczęściej bez wykwalifikowanych trenerów. Choroba ta objawia się miejscowymi dolegliwościami bólowymi, najczęściej nasilonymi po jednej stronie ciała.

Podobną dolegliwością jest też tzw. kręgozmyk. W tym przypadku dochodzi do przesunięcia kręgu leżącego powyżej do przodu, w stosunku do kręgu leżącego poniżej. Często schorzenie wynika także z wcześniej powstałej kręgoszczeliny, ale wynika ono też z znacznej niestabilności w przebiegu różnych zmian zwyrodnieniowych. Najczęściej problem ten dotyka także odcinek lędźwiowy kręgosłupa.

W obydwu przypadkach istnieje też możliwość leczenia rehabilitacyjnego. Jednak w przypadku kręgoszczeliny liczy się czas od rozpoznania. Wcześnie rozpoznana choroba bowiem może prawidłowo leczona samoistnie się wygoić. W innym przypadku może zaistnieć konieczność operacyjnego zespolenia uszkodzonego kręgu lub dokonania stabilizacji kręgosłupa.

Problemy z odcinkiem szyjnym kręgosłupa

Drugim miejscem, w którym najczęściej odczuwamy ból kręgosłupa, jest jego odcinek szyjny. Najczęściej skarżą się na niego osoby prowadzące siedzący tryb życia oraz osoby pracujące w pozycji siedzącej. A więc znakomitej części czynnej zawodowo grupy osób. Często mówi się nawet iż jest to jedna z chorób zawodowych, szczególnie dotykających szwaczki, pracowników laboratoryjnych oraz pracowników biurowych. Czyli wszędzie tam, gdzie podczas pracy mało się ruszamy, wykonujemy powtarzalne czynności obciążające kręgosłup, a więc tam gdzie zapomina się o ergonomii pracy.

A problem jest tutaj naprawdę ważny. Długotrwałe obciążenia mogą bowiem prowadzić do dyskopatii odcinaka szyjnego. Pojawiają się więc takie nieprzyjemne objawy, jak intensywny ból przy próbie obrócenia głową, bolesne napięcia mięśni, sztywność karku a nawet całkowita blokada biernego zakresu obracania głową. Tutaj, zawodowo przestrzegamy m.in. przed spaniem na brzuchu, które bardzo często właśnie prowadzi do nieodwracalnych zwyrodnień w odcinku szyjnym kręgosłupa. Tym bardziej, iż objawy bólu pleców, szyi, bólów między łopatkami, migreny, bólu szczęki i okolicy uszu, czy nawet zaburzenia wzroku będą się nasilać. Warto wtedy dobrać odpowiednią dla siebie poduszkę – nie pierwszą lepszą, ale poświęcić na ten zakup sporo uwagi. W tym celu warto np. skontaktować się z naszym fizjoterapeutą i przeczytać nasz artykuł o wyborze prawidłowej poduszki do snu.

Typowe dolegliwości bólowe w odcinku szyjnym kręgosłupa

Dla zobrazowania wagi problemu z bólem w odcinku szyjnym kręgosłupa proponujemy przyjrzeć się kilku typowych schorzeniom.

• Spondyloza szyjna – która jest niejako sumą wszystkich urazów i przeciążeń, jakie fundujemy sobie przez lata. Jest to nieusuwalna zmiana zwyrodnieniowa kręgów, krążków międzykręgowych, chrząstek stawowych oraz stawów międzywyrostkowych,

• Radikuopatia szyjna – objawiająca się uczuciem drętwienia i osłabienia z możliwym niedowładem kończyn górnych. Choroba ta powstaje wskutek ucisku na korzeń nerwowy. Zazwyczaj towarzyszy jej promieniujący ból, nasilający się przy kichaniu, kaszlu i wyraźnie z czasem promieniuje na cały bark. Szczególnie narażeni na tą jednostkę chorobową są osoby, które pracują ciężko fizycznie, ale choroba bywa też następstwem choroby nowotworowej.

• Zespół Barrego-Lieou – który odczuwamy głównie jako ból w górnej części karku i potylicy, promieniujący do skroni i czoła. Schorzenie to następuje na wskutek zwyrodnień prowadzących do ucisku na tętnice kręgowe i struktury unerwienia,

• Migren szyjna – czyli zwyrodnienie w obrębie układu mięśniowo-szkieletowego odcinka szyjnego kręgosłupa. Schorzenie to powoduje silne migreny i bóle w plecach. A odpowiadają za nie zmiany zwyrodnieniowe powodujące podrażnienie splotu współczulnego okołotętniczego lub ucisk tętnicy kręgowej. Choroba ta znacznie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn i najczęściej dotyka pracowników biurowych,

• Mechaniczne urazy kręgosłupa – wynikające często np. w wyniku wypadków komunikacyjnych, bądź upadków z wysokości. Są to szczególnie niebezpieczne dla zdrowia uszkodzenia, powstałe na skutek olbrzymich sił powodujący nagłe zgięcie kręgosłupa. Szczególnie niebezpieczne są te typowe urazy w wypadkach samochodowych. Dochodzi wtedy bowiem do gwałtownego odgięcia karku z przeniesieniem głowa za barki, po czym siła bezwładności przenosi głowy do przodu. Na wskutek takiego działania pojawiają się długotrwałe bóle w odcinku szyjnych, oraz odcinku piersiowym. Może nawet dojść do sytuacji pojawiania się zawrotów głowy, zaburzenia widzenia i równowagi, a nawet wahania emocjonalne oraz zaburzenia snu i omdlenia.

Leczenie

Leczenie bólów kręgosłupa nie powinno się ograniczać tylko do objawów, ale przede wszystkim na przyczynach. Źle prowadzone leczenie może bowiem zakończyć się trwałymi zwyrodnieniami, które w praktyce nie będą już usuwalne. Dlatego, nigdy nie twierdzimy nigdy iż materace są lekiem, nawet jeżeli mają status wyrobu medycznego. Są bowiem jedynie środkiem profilaktycznym i wspomagającym prawidłowy proces leczenia.

Z resztą, prócz leczenia i rehabilitacji, musicie pamiętać iż przede wszystkim wiąże się to ze zmianą przyzwyczajeń. Niestety, ale trzeba obniżyć masę ciała, uważać przy podnoszeniu przedmiotów, a nawet przy tak prostych czynnościach jak ubieranie się, wiązanie sznurowadeł. Wtedy rehabilitacja zdecydowanie będzie łatwiejsza i szybciej pomoże w zwalczaniu bólu.

Zdecydowanie zalecamy kontakt z fizjoterapeutą, który wskaże jakie badania zrobić i jak wdrożyć odpowiednie działanie wspomagające proces leczenia. My natomiast polecamy dobór odpowiedniego materaca i poduszki – koniecznie w zestawie, aby to na czym śpicie mogło w jakiś sposób pomóc Wam. Twardość materaca też oczywiście musi być odpowiedni dobrana do rodzaju schorzenia. Z pewnością materace termoelstyczne, które są nam oferowane na prawo i lewo mają w większości wypadków zbawienne działanie, ale źle dobrane mogą też nam po prostu zaszkodzić. Mamy tylko nadzieję, że problemy na które dzisiaj wskazaliśmy uzmysłowią Wam, że określenie ból w plecach nie jedno ma imię i jak ważnym jest, aby przy zakupie materaca mieć dokładne rozeznanie co do swojego problemu z kręgosłupem. Jedno jest pewne – materac faktycznie potrafi zredukować przykre objawy schorzenia. Ale tylko objawy, nie przyczyny.

Przeczytaj także:

Materace medyczne – co to znaczy?

Jakie materace wybierać przy kifozie?

Jakie materace wybierać przy skoliozie?

Pozycje snu, a wybór materaca