Sen – potrzeba, czy marnotrawienie czasu?

Czy zdajecie sobie sprawę, ile czasu z naszego życia przesypiamy? Naukowcy oceniają, iż przeciętny człowiek przesypia aż 1/3 całego swojego życia. Z pewnością są tacy miłośnicy snu, że przesypiają też i więcej. W każdym razie, już sama wizja przesypiania 1/3 swojego życia, wydaje się po prostu marnotrawstwem. Wszakże, człowiek 40 letni, aż 13 lat swojego życia przespał. Ileż by to można było zwiedzić świata w tym czasie, ile pochłonąć wiedzy, ile stworzyć, wytworzyć. Jednak, mimo wieloletnich badań, ludzkości snu z życia nie udało się wyrzucić. Jest nam po prostu POTRZEBNY.

Sen – potrzeba, czy marnotrawienie czasu?

Co oznacza określenie sen?

Jak podaje Wikipedia, sen to stan czynnościowy ośrodkowego układu nerwowego, cyklicznie pojawiający się i przemijający w rytmie dobowym, podczas którego następuje zniesienie świadomości i bezruch. Mówić prościej – sen to stan, w którym organizm człowieka „wyłącza się”. Tylko po co? Dla marnotrawstwa czasu? NIE.

Znaczenie snu w życiu Człowieka.

Znaczenia snu w naszym życiu nie trzeba tłumaczyć. Bez snu, po prostu nie można żyć, nie można funkcjonować. Pozbawienie Człowieka snu, w bardzo szybkim tempie prowadzi do osłabienia całego organizmu, jego odporności, a w konsekwencji do utraty zdrowia i życia. Jest więc to czynnik tak samo potrzebny Człowiekowi, jak pożywienie i woda, czy powietrze. A że ludzkość bardzo szybko uczy się złych zachowań, to pozbawienie snu stało się niemal ulubioną torturą zadawaną bliźniemu. Wystarczy tylko spojrzeć na trudną historię XX wieku, kiedy w obozach, więzieniach na całym świecie, pozbawiano swoje ofiary prawa do snu, powodując tym samym szybką eksterminację skazańców.

Krótko mówiąc zdrowy sen, to warunek zdrowego życia. Pozwala uniknąć nam problemów zdrowotnych. Nieprawidłowy sen, bezsenność, już po dwóch, trzech dniach prowadzi do poważnego pogorszenia kondycji fizycznej, a przede wszystkim psychicznej. Spada koncentracja, słabnie pamięć, pojawia się apatia i niechęć do życia. Organizm ludzki pozbawiony snu, traci swoją naturalną odporność na bakterie, wirusy. I to znacznie szybciej, niż pozbawiony pożywienia.

Pozytywne aspekty zdrowego snu.

Mówiąc ogólnikowo, sen to takie spa dla naszego organizmu. Następuje regeneracja całego organizmu – goją się szybciej rany, mózg regeneruje swoje komórki, zrzuca nagromadzone napięcia stresowe itp. Dzięki temu Człowiek wyspany, jest zdecydowanie bardziej wydajny w pracy, zdolny do największej koncentracji umysłu, szybciej reaguje na niebezpieczne sytuacje np. podczas prowadzenia samochodu. Wzrasta też odporność immunologiczna ciała, czyli odporność na choroby.

Czy zauważyliście, iż w trakcie snu spada temperatura ciała? Szczególnie nad ranem jest to zauważalne, kiedy rozpoczyna się „walka o kołdrę”. Ten spadek temperatury ma kolosalne znacznie dla naszego snu. Po prostu pozwala oszczędzać energię na kolejny dzień funkcjonowania.

Zapotrzebowanie na sen u ludzi.

Badania wykazują, iż zapotrzebowanie na sen, to cecha indywidualna każdego człowieka. Zapotrzebowanie to uzależnione jest po prostu od naszych genów, a także od wieku. Przeciętnie człowiekowi wystarcza 6-8 godzin, ale zdarza się iż komuś wystarczy mniej, lub potrzebuje znacznie więcej snu na regenerację. Z resztą – sami to możemy zauważyć na sobie samym.

Fazy snu.

Naukowcy odkryli, iż sen to nie jest stan montonny. Wyróżnili dwie podstawowe fazy snu:

– fazę NREM – tzw. Sen o wolnych ruchach gałek, oraz

– fazę REM – fazę tzw. Szybkich ruchów gałek, kiedy to pojawiają się marzenia senne.

Każdy sen składa się z powtarzających się kilku faz NREM i REM. Każdy sen rozpoczyna się od fazy NREM, trwającej kilkadziesiąt minut, przechodzącej w stan REM. Podczas całego snu, cykl ten powtarza się kilkukrotnie. Początkowo faza NREM jest dłuższa, faza REM krótsza. Z każdym cyklem te proporcie odwracają się.

Przeczytaj także artykuł Fazy Snu i ich znacznie dla zdrowia człowieka

Dlatego tak ważnym aspektem naszego życia, jest zapewnienie sobie odpowiedniej dawki snu, o prawidłowo przebiegających fazach snu. Zakłócenia tego procesu objawiają się niewyspaniem i pogorszeniem ogólnego samopoczucia.

Jak dbać o swój zdrowy sen?

Podobnie, jak z jakością żywności, jakością wody i powietrza, postępować powinniśmy ze snem. Jego jakość ma wpływ nawet na długość naszego życia. W dzisiejszych czasach, czasach stresu, wiecznej gonitwy, wiecznego wyścigu jesteśmy szczególnie narażeni na bezsenność. Dlatego warto zadbać o higienę własnego snu.

Co robić? Przede wszystkim próbować poprawić jakość swojego snu, zmieniając niektóre nasze nawyki i przekonania. I tak:

– zadbać o świeże powietrze w sypialni. Odpowiednio przewietrzona sypialnia, pozbawiona brzydkich zapachów, to miejsce idealne na sen,

– nauczcie swój organizm regularności. Ustalając jedną porę zasypiania i jedną porę wstawania, dajmy naszemu ciału poczucie stabilności. Takie zachowania regulują też nasz naturalny zegar biologiczny,

– przed snem unikajmy objadania się. Kuchnia, a w szczególności lodówka, to zdecydowany wróg zdrowego snu. Najlepiej byłoby zjeść ostatni posiłek najpóźniej trzy godziny przed porą snu. Również alkohol to wróg zdrowego snu, chociaż wydaje się, że pomaga zasnąć. Niestety – może i pomaga, ale zdecydowanie spłyca sen i zakłóca prawidłowy cykl powstawania faz NREM i REM podczas snu,

– unikajcie wysokich temperatur w sypialni. Duża temperatura, nawet w zimie, przeszkadza w procesie zasypiania. Wysuszone powietrze utrudnia oddychanie i powoduje wybudzanie się ze snu. Dlatego tak ważne jest, aby wybrać odpowiednią kołdrę, która będzie regulowała mikroklimat snu. Ocenia się, że najlepszą temperaturą powietrza w sypialni jest temperatura 18-22 st. C.,

– uprawianie sportu przed snem, wszelkie próby „zmęczenia” organizmu, nie dają nic dobrego. Powodują spłycenie snu, wzrost adrenaliny utrudniającej proces zasypiania.

– usuńmy źródła światła – telefon, laptop, telewizor to przedmioty, które zdecydowanie nie powinny gościć w sypialni. Zakłócają proces zasypiania, powodują wybudzanie.

– zadbajmy o to, na czym śpimy. Wygodna, komfortowa powierzchnia spania, pozwala ciału na rozluźnienie, a tym samym szybszą regenerację.

Pamiętajcie, dbając o swój własny, zdrowy sen, stajemy się bardziej przyjaźni, bardziej odporni na stres. Po prostu żyje się nam lepiej. Pomyślmy o zdrowym śnie naszych bliskich, bo tym samym dbamy o ich zdrowie i szczęście.

Przeczytaj także:

Wpływ kolorów na sen

Sen podczas letnich upałów

Pozycje snu, a wybór materaca

Jak aktywność fizyczna wpływa na nasz sen

Sen polifazowy

Co wpływa na jakość naszego snu?

Zaburzenia snu u pracowników zmianowych

Zaburzenia snu – przyczyna, czy skutek depresji

Koniecznie przeczytaj nasz artykuł Sposoby na radzenie sobie z bezsennością!